Katarakt ameliyatı göz içi lenslerinin göze yerleştirilmesiyle yapılan bir göz ameliyatıdır. Göz içi lenslerinden sonra iyileşme sağlanmazsa veya istenilen iyileşme olmazsa katarakt hastaları kontakt lenslerle tedavi edilir. Ayrıca katarakt ameliyatı yapılamayacak kadar küçük çocuklarda da kontakt lens kullanılabilir.
Katarakt ameliyatından sonra lens kullanımı yapılan ameliyatın başarı derecesine bağlı olarak değişmektedir. Gözdeki katarakt rahatsızlığından başka rahatsızlıkları olan hastalar bu hastalıkları düzeltmek için, katarakt ameliyatından sonra lens kullanabilir. Hastaların ameliyattan sonra sıkça sorduğu sorulardan olan “katarakt hastaları kontakt lens kullanabilir mi” sorusunun cevabı da bu sayede verilmiş olur. Katarakt ameliyatlarından sonra lens ve gözlük kullanımında herhangi bir problem yoktur. Katarakt hastaları kontakt lens kullanımı göz problemlerine göre değişir. Bütün hastaların lens kullanımı mecburi değildir. Yaşadıkları göz problemine göre lens tedavisi tercih edebilirler. Katarakt ameliyatı sonrası göze yerleştirilen göz içi lenslerin sayesinde iyileşme sağlanması beklenir.
Katarakt göz bebeğinin arkasında bulunan göz merceğinin zaman içerisinde şeffaflığını yitirerek hastaların bulanık görmesine neden olan bir hastalıktır. Genellikle orta yaş ve üzerinde meydana gelen bir göz hastalığı olan katarakt bireylerin bulanık görmesinden dolayı hayat standartlarının düşmesine neden olur. Göz merceğinin saydamlığını yitirerek matlaşması katarakt hastalığının meydana gelmesini sağlar. Bu matlaşma dolayısıyla bireylerin görme kaliteleri düşer. Renkler soluklaşır ve ışığa karşı olan hassasiyet artabilir.
Katarakt sıklıkla orta yaş ve üzeri bireylerde görülmesine rağmen yeni doğan bebeklerde, travma geçiren hastalarda, üveit hastalıkları olan bireylerde ve uzun süreli kortizon kullanan hastalarda da oluşabilir. Katarakt ameliyatla tedavi edilen bir hastalıktır. Katarakt ameliyatından sonra lens kullanımı sık görülen durumlardan biridir. Katarakt hastaları kontakt lens kullanabilir mi sorusu çok sık sorulsa da katarakt ameliyatı lens kullanımına mâni bir durum değildir. Katarakt ameliyatından sonra lens kullanan hastalar genellikle ameliyat öncesinde de lens veya gözlük kullanımı düzenli olan hastalardır.
Kataraktın erişkin bireylerde ki en önemli nedeni yaşlanmayla birlikte lensin içinde oluşan değişikliklerdir. Çocuk yaştaki hastalarda ise katarakt nedenleri metabolik hastalıklar, akraba evlilikleri, anne karnında geçirilen hastalıklar, gebelikte annenin kullandığı aşırı ilaçlar, mikrobik durumlar ve yaralanmalar olarak sıralanabilir. Ayrıca katarakt oluşumunda etkili olan bazı durumlar olabilir, bunlar göz travmaları, şeker hastalığı, göz içi iltihapları, böbrek hastalıkları, glokom, yüksek kan basıncı, ve uzun süreli kortizonlu ilaç kullanımıdır. Katarak ameliyatıyla bu sorunların yol açtığı katarakt hastalığından kurtulmak mümkündür. Katarakt ameliyatından sonra lens kullanımı ve katarakt hastaları kontakt lens kullanımı devam edebilir.
Katarakt genellikle orta yaştan sonra sıklıkla görülen bir göz hastalığıdır. Katarakt hastalığının en büyük belirtileri hastaların kolaylıkla bir kanıya varabileceği ve çözümleyebileceği belirtilerdir. Zaman içerisinde görmenin azalması, çift görme, okumada zorluk çekme, renklerde solma ve sararma, gece görüşünde bozulma, göz kamaşması olarak adlandırılan ışık hassasiyeti gibi belirtiler katarakt hastalığının belirtileridir. Bu belirtilerin biri veya birkaçını hisseden bireylerin göz doktorlarına başvurarak katarak ameliyatıyla tedavi olmaları gerekir.
Katarakt gözde zamanla ilerleme sağlayan ve bu ilerlemesi durdurulamayan, bulanık görmeyi sağlayan bir göz hastalığıdır. Katarakt ameliyatının tek tedavisi ameliyattır. Gözlük veya ilaç katarakt hastalığını tedavi edemez. Son yıllarda uygulanan en güncel ve kesin tedavi yöntemi akıllı lens (Trifokal Lens) uygulamalarıdır. Katarakt ameliyatından önce hasta hastaneye hafif bir toklukla gelir rutin göz muayeneleri yapılır ve hastanın katarakt ameliyatından 1 saat önce kullandığı damla sayesinde göz bebeği büyütülür.
Katarakt ameliyatı göze 2-3 mm’lik kesiler açarak işlevini ve saydamlığını kaybetmiş olan lensin yerine yapay lens konularak yapılan dikişsiz bir ameliyattır. Katarakt ameliyatı günümüzde fakoemülsifikasyon adı verilen en modern teknikle yapılmaktadır. Hastanın hastanede yatmasına gerek kalmayan bir tekniktir. Ameliyat uyuşturucu damla yardımıyla gözü uyuşturarak yapılır. Katarakt ameliyatı ortalama 15-20 dakika süren bir ameliyattır.
Katarakt ameliyatının iyileşme süresi yaklaşık olarak 1 hafta veya en geç 10 gündür. Bu süre zarfında hastanın gözünü kaşımaması, ameliyattan 72 saat sonraya kadar ameliyatlı gözüne su değdirmemesi ve doktor tarafından hastaya verilen göz damlalarının eksik ve düzenli bir biçimde kullanılması gerekir. Ayrıca normal hayatta kullanılan bir lens varsa, katarak ameliyatından sonra lens kullanılmamalıdır. Katarakt hastaları kontakt lens kullanabilirler ameliyattan sonra iyileşme sağlanana kadar kontakt lenslerin kullanılmaması önemli bir husustur.
Katarakt hastaları kontakt lens kullanabilir mi sorusu bütün katarakt hastalarının aklını kurcalayan bir sorudur. Göz içi lenslerin göze yerleştirilmesiyle yapılan katarakt ameliyatlarından istenilen başarılı sonuç alınamazsa katarakt hastaları kontakt lens kullanımına başvurulabilir. Bu kişilerin yanı sıra katarakt hastaları kontakt lens kullanımına uygun olanlar katarakt ameliyatı yapılamayacak kadar küçük olan hastalardır.
Katarakt ameliyatı yapılamayacak durumda olan hastalar veya da ameliyatın başarısız olması durumunda kalan katarakt hastaları kontakt lens kullanabilirler. Tedavileri bu yönde ilerletilebilir. Katarakt ameliyatından sonra lens kullanımı hastaların ameliyatlarının istenilen sonucu vermemesi durumunda, hastaların ameliyata uygun olmaması durumunda uygundur. Bu durumlar dışında katarak ameliyatından sonra lens kullanımı bireylerin farklı göz hastalıkları tedavisi için doktor tarafından uygun görülen şekilde yapılabilir.
Katarakt ameliyatından sonra lens kullanan hastaların lens kullanımlarına çok dikkat etmeleri gerekmektedir. Gözler mikrop kapmaya çok müsait bir yapıdadır. Bu yüzden katarakt ameliyatından sonra lens kullanmaya başlayan hastalar el temizliklerine dikkat edip sık sık ellerini yıkamaları ve ellerini temiz tutmaları gerekmektedir. Ayrıca katarakt ameliyatından sonra lens kullanmaya başlayan hastalar lenslerin temizliği için lens solusyonlarını en az günlük temizlemeleri gerekmektedir.
Akıllı Lens olarak geçem Trifokal Lensler göz içine koyulan yapay bir mercektir. Akıllı lensler görmekte sorun yaşayan hastaların gözlerine uygulanan tedavi yöntemidir ve neredeyse ömür boyu konforlu bir kullanım sağlar. Akıllı lens uygulanan hastaların, katarakt ameliyatından sonra lens kullanmalarına gerek kalmaz. Ayrıca ileri derecede hipermetrop olan ya da yüksek miyopi sebebiyle lazer tedavi olamayan hastalara da akıllı lens uygulaması yapılabilir. Akıllı lens uygulaması ile tedavi edilen katarakt hastaları kontakt lens kullanımına gerek kalmadan görme bozukluklarını giderebilirler. Akıllı lens katarakt hastalığı olan hastalara ve 40 yaş sonrası yakın gözlüğünden kurtulmak isteyen hastalara uygulanabilir. Akıllı lens ameliyatı bütün hastalar için uygun değildir.
40 yaşını geçmiş uzak ya da yakın mesafelerde görme sorunu yaşayan hastalara, kornea kalınlığı uymadığı için lazer tedavisine uygun olmayan hastalara, daha önce lazer operasyon geçirmiş ve göz içi lenslerin deformasyon sonucu tedavi etkisini alamayan hastalara akıllı lens uygulaması yapılabilmektedir. Akıllı lens uygulaması yapılmış hastalar katarakt ameliyatından sonra lens kullanımına gerek duymadan hayatlarına devam edebilirler. Katarakt hastaları kontakt lens kullanabilir mi sorusu sorulmaya devam edilse de akıllı lens ile tedavi edilmiş katarakt hastaları kontakt lens kullanmadan görme yetilerini tedavi ettirebilirler.
Ayrıntılı göz muayenesi sonucu gözün akıllı lens uygunluğu belirlenmiş ve uyun olmadığı görülen hastalarda akıllı lens uygulaması yapılması hem iyi bir görüş sağlamaz hem de kalıcı ışık yansımalarına neden olabilir. Sarı nokta hastalığı olan hastalara, diyabete bağlı biçimde retina hasarı olan hastalara, açık ya da gizli şaşılığı olan hastalara, kornea şeklinin bozulmasına bağlı hastalıklara sahip hastalara akıllı lens uygulaması yapılamaz. Bu gibi durumlarda akıllı lens uygulamasıyla tedavi edilemeyen katarakt hastaları kontakt lens kullanarak tedavi edilebilirler. Katarak ameliyatından sonra lens kullanımı sağlayan hastalar lens kullanımı ve lens için temizlik kurallarına azami önem göstererek hayatlarına devam etmelidirler. Akıllı lens dışında lens kullanan bütün hastalarda lens kullanırken özellikle el temizliğine ve lenslerin losyon temizliğine çok dikkat etmeleri gerekir.